การปฏิบัติตนต่อพระภิกษุสงฆ์
- นิยมจัดอาสนะสงฆ์หรือเก้าอี้ไว้ต่างหากจากฆราวาส หรืออุบาสก-อุบาสิกา
- ถ้าสถานที่ชุมชนนั้นจัดให้นั่งเก้าอี้ที่ไม่ได้จัดเตรียมไว้เฉพาะพระสงฆ์ หากท่านมาต้องลุกหลีกไป ให้โอกาสแก่พระสงฆ์นั่งเก้าอี้แถวหน้า
- หากชายจำเป็นต้องนั่งแถวเดียวกับพระสงฆ์ นิยมนั่งด้านซ้ายของพระสงฆ์
- สตรีเพศ (อุบาสิกา) ไม่นิยมนั่งแถวเดียวกันหรืออาสนะยาวเดียวกัน เว้นแต่กรณีจำเป็น ต้องมีบุรุษคั่นอยู่
- ถ้านั่งเก้าอี้ นิยมลุกขึ้นยืนส่งท่าน เมื่อท่านเดินผ่านมาถึงเฉพาะหน้า นิยมน้อมตัวลงยกมือไหว้
- ถ้านั่งกับพื้น นิยมไม่ต้องยืนส่ง เมื่อท่านเดินผ่านมาถึงเฉพาะหน้านิยมกราบหรือยกมือไหว้ตามควรแก่กรณี
- เจ้าภาพหรือประธานพิธี ต้องตามไปส่งท่านจนพ้นบริเวณงานหรือจนกว่าท่านจะขึ้นรถพ้นออกไปจากบริเวณงานแล้ว ก่อนที่ท่านจะจากไปนิยมน้อมตัวลงไหว้
- เดินตามไปเบื้องหลัง โดยให้เยื้องไปทางซ้ายของท่านระยะห่างจากท่าน ๒-๓ ก้าว
- กิริยาเดินตามหลัง ต้องสำรวมเรียบร้อย
- นิยมไม่แสดงความเคารพผู้อื่นขณะเดินตามหลังท่าน
- นิยมไม่พูดคุยทักทายปราศัยกับผู้อื่น
|
คำพูดกับ |
แทนตัวท่าน |
ชาย |
หญิง |
||
คำแทนตัวผู้พูด
|
คำรับ
|
คำแทนตัวผู้พูด
|
คำรับ
|
|||
๑. |
สมเด็จพระสังฆราช |
ฝ่าพระบาท |
เกล้ากระหม่อม |
พ่ะย่ะค่ะ |
กระหม่อมฉัน |
เพคะ |
๒. |
สมเด็จพระราชาคณะและ |
พระเดชพระคุณ |
เกล้าหรือ |
ครับกระผม |
ดิฉัน |
เจ้าค่ะ |
๓. |
- พระราชาคณะชั้น |
ท่านเจ้าคุณหรือท่าน ท่านมหาหรือท่าน |
กระผม |
ครับ |
ดิฉัน |
เจ้าค่ะ |
๔. |
คำพูดกับพระธรรมทั่วไป |
พระคุณเจ้าหรือท่าน |
กระผมหรือผม |
ครับ |
ดิฉัน |
เจ้าค่ะ |